Zespół aktorski
Aktorzy
Krzysztof Globisz
Absolwent Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie /1980/
1.07.1980 – 31.08.1981 – Teatr Polski, Wrocław
1.09.1981 – Stary Teatr, Kraków
„Utrzymanie jakości grania na najwyższym poziomie i zdobywanie szczerego aplauzu widzów przez lata kariery to cecha nielicznych. Wśród nich niewątpliwie jest Krzysztof Globisz” – brzmiało uzasadnienie przyznania aktorowi nagrody Złotego Anioła na toruńskim festiwalu filmowym Totifest (2019). Na narodowej scenie, z którą związany jest od 40 lat, artystę można zobaczyć w „Obywatelce Kane” Wiktora Rubina i Jolanty Janiczak, gdzie wciela się w postać samego Kane’a: „Ten (odgrywany przez Krzysztofa Globisza) pojawia się zresztą na moment jako symbol rozpadającego się starego porządku, w którym to słowa (chciałoby się powiedzieć: męskie), a nie obrazy wiodły prym” (Wiktoria Tabak, e-teatr.pl). W „Królestwie” Remigiusza Brzyka, gdzie ten „nestor polskiej sceny” wraz z Anną Dymną, obsadzeni w rolach Pomywaczy, są „medium dla całego «Królestwa» i narratorami dla historii – zdają się trwać tu od lat, wiedzą, czują i słyszą więcej, rozmawiają i rozmyślają (…) o granicach poznania i zasadach funkcjonowania świata. (…) Choć ich zadaniem nie jest ratowanie życia, są najbardziej ludzcy w całym szpitalu” – pisała Paulina Kubas (e-splot). Krzysztof Globisz wciela się także w postać Starszego mężczyzny w operze na podstawie „Solaris” Stanisława Lema w reż. Waldemara Raźniaka (koprodukcja festiwalu Opera Rara, Narodowego Starego Teatru im. H. Modrzejewskiej, Hashtag Ensemble i Warszawskiego Towarzystwa Scenicznego). To właśnie o tym artyście i jego zmaganiach z chorobą Artur „Baron” Więcek nakręcił swój najnowszy film „Prawdziwe życie aniołów”, za które aktor otrzymał Nagrodę Publiczności „Jańcio Wodnik” w kategorii „Największe Wydarzenie – Obecność na Festiwalu”.
O roli Krzysztofa Globisza w spektaklu „Szewcy” w reżyserii Justyny Sobczyk pisał Jan Bińczycki: „Opowieść o aktorskim fachu zyskuje kulminację, gdy na scenę wkracza arcymistrz Krzysztof Globisz. Jego Hiper-Robociarz zasadniczo różni się od znanych z desek Starego kreacji. (…) Globisz mocno wkracza w sceniczną przestrzeń i bierze ją we władanie, wykorzystuje wszelkie dostępne mu środki” (Magazyn O!Kultura).
Obdarzony charyzmą, wybitnie utalentowany absolwent krakowskiej PWST jeden sezon po ukończeniu szkoły spędził we Wrocławiu, ściągnięty przez Jerzego Grzegorzewskiego do jego inscenizacji „Ameryki” wg Kafki. W 1981 roku dołączył do zespołu Starego Teatru, gdzie stworzył niemal 70 ról, znajdując czas na filmy, spektakle teatru telewizji, występy gościnne na innych scenach, ambitne seriale, radio i dubbing. W lipcu 2014 roku aktor przeszedł udar; po żmudnej rehabilitacji zdołał powrócić na scenę Starego Teatru, tworząc nowe role wbrew fizycznym ograniczeniom – w „Podopiecznych” Pawła Miśkiewicza, „Szewcach” Justyny Sobczyk i „Królestwie” Remigiusza Brzyka. Zmagania artysty z chorobą i nowy wymiar jego aktorstwa pokazał spektakl jego byłych studentów Mateusza Pakuły i Evy Rysovej – „Wieloryb The Globe” w Teatrze Łaźnia Nowa, oczywiście z Globiszem w roli głównej. W wywiadzie udzielonym po spektaklu Eva Rysova stwierdziła: „Fascynuje mnie wyobraźnia Krzysztofa Globisza, światy, które powstają w jego głowie. Dziwne, trochę surrealistyczne połączenie treści intelektualnej z silną emocją, która może iść w kontrze do formułowanej wypowiedzi” („Teatr” 2018/1). Kolejnym wyzwaniem dla aktora były nagrania „Superprodukcji Biblii Audio”, gdzie przejmująco odczytuje słowa Psalmu 61: „Wołam do Ciebie z krańców ziemi, gdy słabnie moje serce”.
O spektaklu „Podopieczni” wg Elfriede Jelinek Łukasz Badula pisał: „Miśkiewiczowi udało się scalić obsadę w monolit dosłownie miażdżący percepcję widza. Jakby tego mało, reżyser zaangażował Krzysztofa Globisza. Legendarnego aktora, który po udarze mózgu wciąż przechodzi skomplikowaną rehabilitację. Jego udział w «Podopiecznych» porusza aczkolwiek nie tylko na poziomie ludzkiej walki z przeciwnościami losu. Siedzący na wózku inwalidzkim i cierpiący na afazję Globisz, nie bez trudności składa kolejne zdania. Wykonuje wysiłek komunikacyjny, mając zapewne świadomość, iż nie wszystkie sensy zostaną odczytane. «Podopieczni» są właśnie taką próbą wyartykułowania treści. Jej złożenia, rozpoznania, zrozumienia na nowo. Od publiczności zależy, czy podąży za nią czy odwróci głowę. Ku niebu” (kulturaonline).
Krzysztof Globisz był ukochanym aktorem Jerzego Jarockiego, którego uważał za swego mistrza i u którego zagrał wiele wspaniałych ról – m.in. genialnego Pijaka w „Ślubie”, niezapomniane kreacje stworzył w jego spektaklach „Życie jest snem”, „Grzebanie”, „Sen srebrny Salomei”, „Trzeci akt wg Szewców” (który przyniósł mu nagrodę im. Zelwerowicza). A także Jerzego Grzegorzewskiego, u którego grał nie tylko w Krakowie, ale także w warszawskim Teatrze Narodowym, tworząc m.in. genialne role w inscenizacjach dramatów Wyspiańskiego (Wielkiego Księcia Konstantego w „Nocy listopadowej” czy Natana w „Sędziach”).
Sceniczną wrażliwość i niesłychaną organiczność aktora docenił Krystian Lupa, obsadzając go w „Lunatykach” (Teltscher) i „Zaratustrze”, gdzie stworzył pełnokrwistą, przejmującą postać popadającego w obłęd filozofa Fritza/Nietzschego. Globisz grał u Wajdy (w teatrze i w filmie), w Starym Teatrze bawił i zmuszał do myślenia w spektaklach Bradeckiego, Grabowskiego i Zelenki. Liryczną twarz pokazał w subtelnej analizie skomplikowanych ludzkich emocji, czyli „Iluzjach” Wyrypajewa; publiczność doceniła jego zachwycająco nieporadnego Arnolfa w granej przez lata „Szkole żon” Ewy Kutryś.
Globisz to niewątpliwy współtwórca sukcesów inscenizacji Jana Klaty na scenie Narodowego Starego Teatru. Przejmujący jako Verloc w „Tajnym agencie” wg Conrada, przepełniony obłąkańczą religijną wizją jako Dawid Yetmeyer w „Weselu hrabiego Orgaza” wg Jaworskiego czy szalony W. z „Do Damaszku” wg Strindberga, posiada ten niezwykły dar, że potrafi do swoich kreacji przekonać zarówno krytyków, jak i zwykłych widzów. O jego Kmicicu w „Trylogii” wg Sienkiewicza, straceńczym i pełnym brawury mimo bagażu wieku, Joanna Targoń napisała: „To, co na pierwszy rzut oka wydawało się niewyszukanym konceptem, okazuje się trafioną w punkt interpretacją. Krzysztof Globisz jako Kmicic? Krępy facet w skórzanej kurtce jako piękny watażka? Ale Globisz lekko i wdzięcznie opowiada swego bohatera – i widzimy cały jego infantylizm, odwagę skrzyżowaną z pychą i głupotą, urok, którym uwodzi Oleńkę (młodą i energiczną – Barbarę Wysocką) i Bogusława Radziwiłła (Błażej Peszek, któremu z arystokratycznej elegancji zostały majtki od Calvina Kleina)”. Uwielbiający wyzwania aktor bez wahania podjął się zagrania czterech różnych postaci (Witos/Maxime Weygand/Ten Szyfrant/Ksiądz Skorupka) w „Bitwie Warszawskiej 1920” (debiut duetu Demirski/Strzępka w Starym Teatrze), odnosząc kolejny sukces. Brak samozadowolenia, nieustanne przekraczanie granic – to najkrótsza definicja jego aktorstwa.
Krzysztof Globisz zagrał w wielu filmach, serialach i spektaklach teatru telewizji, równie dobrze odnajdując się w rolach dramatycznych i komediowych („Krótki film o zabijaniu” Kieślowskiego, „Danton”, „Pan Tadeusz” Wajdy, „Wszystko co najważniejsze”, „Długi weekend” Glińskiego, „Pornografia”, „Jasminum” Kolskiego), a szeroką publiczność uwiódł w „Aniele w Krakowie” oraz „Zakochanym Aniele” (reż. A. Więcek „Baron”) jako wysłannik z Nieba Giordano.
Nagrody
2024 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze GLORIA ARTIS”
2023 – Człowiek Słowa 2023 – Festiwal Stolica Języka Polskiego Szczebrzeszyn
2019 – nagroda Splendor Splendorów im. K Zalewskiego – wyróżnienie przyznane przez zespól artystyczny Teatru Polskiego Radia
2017 – nagroda Prezesa Rady Ministrów za wybitny dorobek artystyczny i pedagogiczny
2017 – Nagroda Specjalna miesięcznika „Teatr” dla twórców spektaklu „Wieloryb The Globe”
2014 – 54 Kaliskie Spotkania Teatralne – główna nagroda aktorska za role Witosa, Maxime’ Weygand / Tego szyfranta / Księdza Skorupki w przedstawieniu „Bitwa Warszawska 1920” P. Demirskiego, reż. M. Strzępka
2014 – nagroda im. R. Bobrowskiej za wybitne osiągnięcia w sztuce radiowej
2011 – Kraków – nagroda Ars Quaerendi przyznawana przez Zarząd Województwa Małopolskiego za wybitne działania na rzecz rozwoju i promocji kultury w kategorii “mistrz”
2010 – 50 Kaliskie Spotkania Teatralne – Grand Prix za role Bohdana Chmielnickiego /Andrzeja Kmicica w przedstawieniu „Trylogia” wg H. Sienkiewicza, reż. J. Klata
2009 – nagroda Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa za wybitne dokonania aktorskie
2009 – XXXIV Opolskie Konfrontacje Klasyka Polska – nagroda aktorska za role Bohdana Chmielnickiego / Andrzeja Kmicica w przedstawieniu „Trylogia” wg H. Sienkiewicza, reż. J. Klata
2006 – I Ogólnopolski konkurs na teatralną inscenizację dawnych dzieł literatury europejskiej – nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za rolę Zaratustry III – Fritza w przedstawieniu „Zaratustra” wg F. Nietschego, reż. K. Lupa
2003 – XXVIII Opolskie Konfrontacje Teatralne Klasyka Polska – nagroda aktorska za rolę Sajetana Tempe w przedstawieniu „Trzeci Akt wg «Szewców»” Witkacego, reż. J. Jarocki
2003 –XLII Rzeszowskie Spotkania Teatralne – III miejsce w plebiscycie publiczności za rolę Superiusza w przedstawieniu “Pieszo” S. Mrożka, reż. K.Kutz
2002 – Nagroda im. A. Zelwerowicza za najwybitniejsze osiągnięcia sztuki aktorskiej w sez. 2001/02 – za rolę Sajetana Tempe w przedstawieniu „Trzeci Akt wg «Szewców»” Witkacego, reż. J. Jarocki
2002 – Złoty Laur za Mistrzostwo w Sztuce
2000– Złota Maska – plebiscyt na najpopularniejszego krakowskiego aktora
2000 – Ludwik’ 99 – za najlepszą rolę męską w przedstawieniu „Kariera Artura Ui” B. Brechta, reż. T. Bradecki
1998 – Ogólnopolski Konkurs na Inscenizację Dzieł Dramatycznych W. Shakespeare’a – główna nagroda aktorska za rolę Vincentia w przedstawieniu „Miarka za miarkę” W. Shakespeare’ a, reż. T. Bradecki
1998 – II Ogólnopolski Festiwal Komedii Talia’ 98, Tarnów – nagroda aktorska za rolę Vincentia w przedstawieniu „Miarka za miarkę” W. Shakespeare’ a, reż. T. Bradecki
1997 – XXXVII Kaliskie Spotkania Teatralne – nagroda aktorska za rolę tytułową w przedstawieniu “Peer Gynt” H. Ibsena, reż. M. Fiedor
1996 – II Ogólnopolski Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej – nagroda aktorska za rolę Starego Grabarza w przedstawieniu „Grzebanie” wg S. I. Witkiewicza, reż. J. Jarocki
1994 – XIX Opolskie Konfrontacje Teatralne Klasyka Polska – nagroda aktorska za rolę Semenki w przedstawieniu „Sen srebrny Salomei” J. Słowackiego, reż. J. Jarocki
1991 – XXXI Kaliskie Spotkania Teatralne – nagroda za role Ismaela i Tartaglii w przedstawieniu „Księżniczka Turandot” C. Gozziego, reż. R. Zioło
1991 – XXIX Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu – nagroda za rolę Pijaka w przedstawieniu “Ślub” W. Gombrowicza, reż. J. Jarocki
1988 – nagroda artystyczna młodych im. St. Wyspiańskiego za osiągnięcia aktorskie w Starym Teatrze
1988 – XXVIII Kaliskie Spotkania Teatralne – nagroda za rolę tytułową w przedstawieniu “Kaspar Hauser ” Handkego , reż. A. Wirth
1988 – stypendium Funduszu Arnolda Szyfmana
1987 – nagroda im. L. Schillera
1986 – XXV Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych, Wrocław – nagroda aktorska za rolę Mefistofelesa w przedstawieniu „Wzorzec dowodów metafizycznych” T. Bradeckiego, reż. T. Bradecki
Odznaczenia
1996 – Zasłużony Działacz Kultury
1988 – Brązowy Krzyż Zasługi
W teatrze
W repertuarze
- Straszny dwór
- Solaris - Starszy mężczyzna
- Królestwo - **
- Szewcy - Hiper-Robociarz
Pozostałe
- Obywatelka Kane
- Kochanowski
- Sen nocy letniej - Puk
- Oresteia - Postać w Chórze Starców z Argos
- Bitwa warszawska 1920 - WITOS / MAXIME WEYGAND / TEN SZYFRANT / KSIĄDZ SKORUPKA**
- Trylogia - BOHDAN CHMIELNICKI; ANDRZEJ KMICIC **
- Podopieczni
- Do Damaszku - W (Wszyscy) **
- Iluzje - Drugi Mężczyzna
- Pan Tadeusz czyli Ostatni Zajazd na Litwie - Sędzia
- Tajny agent dawniej znany jako koprofagi czyli znienawidzeni ale niezbędni - Piotr Iwanowicz; Verloc
- Wesele hrabiego Orgaza - Dawid Yetmeyer
- Zbombardowani - Ian
- Oczyszczenie - Jacek
- Tartuffe - Orgon
- Auto da fé - Dozorca **
- Makbet - Makbet
- Wyzwolenie - Karmazyn
- Zaratustra - Zaratustra III - Fritz
- Sto lat kabaretu.... Krakowskie kabarety XX wieku - Jedna z postaci / W Zielonym Baloniku, W Piwnicy pod Baranami
- Szkoła żon - Arnolf
- Tango Gombrowicz - Gombrowicz
- Pieszo - Superiusz
- Trzeci akt według "Szewców" - Sajetan Tempe
- Nie-boska komedia - Pankracy
- Kariera Artura Ui - Arturo Ui
- Fernando Krapp napisał do mnie ten list - Fernando Krapp
- hunger - Vincentio
- Faust cz.I - Dyrektor
- Grzebanie - Stary Grabarz; Diabeł; Sajetan; Pielęgniarz I; Brat I; Aktor V
- Romulus Wielki - Odoaker
- Peer Gynt - Peer Gynt
- Lunatycy - Esch; czyli Anarchia - Teltscher
- Dziady - dwanaście improwizacji - Widmo; Książę; Belzebub; Duch Nocny; Zły Duch
- Reformator - Sanitariusz
- Jak wam się podoba - Jacques
- Wdowy - Pan 1-szy
- Sen srebrny Salomei - Semenko
- Mizantrop - Alcest
- Fantazy - Hrabia Fantazy Dafnicki
- Wesele - Dziennikarz; Hetman
- Ślub - Pijak
- Księżniczka Turandot - Ismael; Tartaglia
- Zamiana - Tomasz Pollock Płetwa
- Hamlet /IV/ - Horatio
- Słuchaj, Izraelu! - Azazel - Hoefle
- Dybuk - Aktor II; Chanan
- Don Juan albo Kamienny Gość - Don Juan
- Przed sklepem jubilera - Andrzej **
- Kaspar - Kaspar
- Dwaj panowie z Werony - Proteusz
- Termopile polskie - Kniaź Patiomkin
- Gyubal Wahazar - Kat Morbidetto
- Wzorzec dowodów metafizycznych... - Mefistofeles
- Don Carlos infant Hiszpanii - Don Carlos
- Antygona - Hajmon
- Zbrodnia i kara - Razumichin
- Życie jest snem - Segismundo
- Wit Stwosz - Herold
- Rodzina Totów - Listonosz
- Mord w katedrze - Kusiciel I
- Tragiczna historia Hamleta księcia Danii - Laertes
- Noc listopadowa - Wysocki **