Czy myślicie, że kiedyś będzie inaczej?

(Stanisław Ignacy Witkiewicz)

Historia utraty niepodległości jest w znacznej mierze historią narodowej traumy, która jest zarówno konstruktem zbiorowej świadomości, jak i subiektywnym, przefiltrowanym przez indywidualną percepcję, doznaniem. To właśnie zetknięcie tych dwóch doświadczeń – społecznego i prywatnego – stało się zaczynem do stworzenia dwóch niezależnych spektakli, które zostały zaprezentowane podczas II wieczoru Niepodległości.

Hekatomba wojen XX wieku, w tym tej budzącej wciąż największy lęk – II wojny światowej, z którą związana była brutalna okupacja, urosła do rangi narodowego mitu, którego dekonstrukcji podjęło się dwóch twórców, korzystających z różnych tradycji teatralnych.

W jaki sposób słowo niepodległość rozumie chłopiec, wykrzykujący triumfalne: „Niech żyje Polska”? Jak jego percepcja zmieni się, kiedy stanie się mężczyzną? Somnambuliczny i bardzo oszczędny spektakl Radosława B. Maciąga jest nie tylko rekonstrukcją martyrologicznych mitów o polskości, w których znaczącą rolę odgrywa przeciwstawienie postaci złego gestapowca (Grzegorz Grabowski) i szlachetnego powstańca (Stanisław Linowski), ale także ukazaniem procesu dojrzewania i weryfikacji własnych postaw.  Odmienny, choć także skoncentrowany na jednostce sposób postrzegania niepodległości przyjął Karol Klugowski, prezentując w awangardowej formie rolę artysty, zabierającego głos w kwestii najdonioślejszych wydarzeń politycznych i społecznych. Nawiązując do teatru schaefferowskiego, aktorzy (Błażej Peszek, Przemysław Przestrzelski, Mikołaj Kubacki) zmagają się z materią własnego ciała, które na scenie staje się instrumentem wtłoczonym w tryby wielkiej historii.

Spektakle wyłonione w ramach konkursu Młodzi w Starym zorganizowanego przez Narodowy Stary Teatr przy współpracy Akademii Sztuk Teatralnych im. S. Wyspiańskiego w Krakowie.

AKTUALNY STAN ŚWIATA
reż. Karol Klugowski 

OBSADA

Paweł Kruszelnicki
Mikołaj Kubacki
Błażej Peszek
Przemysław Przestrzelski (AST)

TWÓRCY

Karol Klugowski – reżyseria
Kazimierz Twardowski, Karol Klugowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz – tekst
Karol Klugowski, Piotr Klugowski – scenografia
Karol Klugowski – kompozycje muzyczne (fortepian)
Katarzyna Gaweł – inspicjentka / suflerka

czas trwania: 30 min.

NIECH ŻYJE POLSKA / SZTUKA PRAWICOWA
reż. Radosław B. Maciąg 

OBSADA

Krystian Durman
Grzegorz Grabowski
Tytus Grochal (gościnnie)
Katarzyna Krzanowska
Stanisław Linowski
Dawid Tomczyk (projekcja)

TWÓRCY

Radosław B. Maciąg – reżyseria i dramaturgia
Tomasz Schaefer – reżyseria światła i wideo-design
Dominika Nikiel – scenografia i kostiumy
Katarzyna Krzewińska – kompozycja muzyczna i  audio-design
Karolina Rentflejsz – konsultacje choreograficzne
Katarzyna Gaweł – inspicjentka / suflerka

czas trwania: 60 min.

Finałowe pokazy projektu MŁODZI W STARYM zatytułowane Niepodległości, w ramach których na przełomie września i października podczas dwóch wieczorów pokażemy cztery premierowe spektakle na Nowej Scenie oraz w Strefie BE.

Do udziału w konkursie, ogłoszonym w ubiegłym sezonie przez Stary Teatr we współpracy z Akademią Sztuk Teatralnych im. S. Wyspiańskiego, zostali zaproszeni studenci 2-5 roku oraz absolwenci dwóch ostatnich lat krakowskiej szkoły teatralnej. Młodzi twórcy otrzymali zadanie opracowania konspektu/scenariusza spektaklu związanego tematycznie z hasłem NIEPODLEGŁOŚĆ, rozumianym bardzo szeroko, także jako niezależne i autonomiczne poszukiwanie własnego języka artystycznej ekspresji w ramach przygotowanych teatralnych zdarzeń. Warunkiem było sięgnięcie do dzieł literatury polskiej. Przedstawione propozycje oceniało jury w składzie: Agnieszka Glińska, Iwona Kempa, Dorota Segda, Remigiusz Brzyk, Radosław Krzyżowski i Paweł Miśkiewicz.

Do pierwszego etapu konkursu zarekomendowanych zostało siedem aplikacji twórców – studentów Wydziału Reżyserii Dramatu AST. Wybrane etiudy konkursowe, przygotowane na podstawie przedstawionych scenariuszy z udziałem aktorów naszej sceny oraz studentów AST, pokazane zostały 10 grudnia 2018 oraz 5 stycznia 2019 w Strefie BE i na Nowej Scenie. Z tych prezentacji wybrano ostatecznie cztery propozycje i one stanowiły punkt wyjścia spektakli, które pod wspólnym tytułem Niepodległości, będzie można zobaczyć podczas dwóch finałowych wieczorów, a następnie – wejdą one do repertuaru Narodowego Starego Teatru.

Konkurs na projekt MŁODZI W STARYM nawiązuje do tradycji baz@rtu, którego dwie edycje odbyły się w Starym Teatrze w latach 2004-2005. Ich celem jest wprowadzenie do Narodowego Starego Teatru studentów szkoły teatralnej, dając im szansę zaistnienia na profesjonalnej scenie. Główne zadanie projektu to oddanie głosu nowemu pokoleniu reżyserów, scenografów, aktorów i innych twórców teatru.