Zespół aktorski

Aktorzy

Aldona Grochal

Aldona Grochal

Absolwentka Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie /1980/

1.07.1977 – 31.08.1987 – Teatr im. J. Słowackiego, Kraków
1.09.1987 – Stary Teatr, Kraków

Nieodgadniona w swej aktorskiej tajemnicy, ekspresyjna, inteligentna, niebanalnie piękna, pełna uroku – mistrzyni nastroju. Z każdej granej przez siebie postaci potrafi wydobyć najbardziej nieoczywiste elementy, budując sylwetki bohaterek w niekonwencjonalny sposób. Przykładem mogą być „Panny z Wilka” w reżyserii Agnieszki Glińskiej, gdzie „Ciotka Wiktora (Aldona Grochal) stała się z bezbarwnej istoty elegancką i znającą życie kobietą, przynależną do damskiej wspólnoty zagarniającej scenę, zjednoczonej bardziej niż w oryginale, także wspólnym śpiewem w kwietnych sobótkowych wiankach” (Joanna Targoń, „Gazeta Wyborcza”). Z kolei Rafał Turowski w reakcji na „Marzenia polskie / Les rêves polonais” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego pisał o aktorskim duecie sióstr Gębalińskich: „z największym zachwytem natomiast patrzyłem na pp. Aldonę Grochal i Beatę Paluch w rolach egzaltowanych panien, które nawet milcząc rościły sobie daleko idące pretensje” (rafalturow.ski). Jej talent możemy podziwiać w Brechtowskiej „Operze za trzy grosze” w reżyserii Ersana Mondtaga, a także w komicznej roli Pijakiewiczowej w znakomitej adaptacji „Pijaków” Bohomolca, w reżyserii Barbary Wysockiej, obnażającej polskie przywary narodowe.

Aldona Grochal debiutowała rolą Meli w „Moralności pani Dulskiej” w reżyserii Jerzego Krasowskiego na scenie Teatru im. J. Słowackiego. Pracę w Starym Teatrze rozpoczęła od owianej metafizyką roli Lei w „Dybuku” w reżyserii Andrzeja Wajdy (Nagroda Opolskich Konfrontacji Teatralnych). Artystka, wcielając się w postać tragicznie opętanej panny młodej, pokazała niezwykłą skalę środków wyrazu. Kolejne spotkania z reżyserem to role: Racheli w „Weselu” (nagroda Opolskich Konfrontacji Teatralnych – Klasyka Polska) potraktowanej przez aktorkę jako studium nastroju, skrywanych emocji, subtelnej mowy ciała, Wirginii w „Słomkowym kapeluszu” narysowanej wodewilową kreską oraz mistrzowskiej warsztatowo Damy Dworu w „Makbecie”. Niezwykle interesujące, pełne zabawy formą, dyscypliny, aptekarskiego ważenia groteski i absurdu okazały się role w dramatach Ionesco: Uczennicy w „Lekcji” w reżyserii Eliny Lo Voi oraz Królowej Marii w „Król umiera czyli ceremonie” w reżyserii Krzysztofa Nazara.

Zachwyciła w inscenizacjach Rudolfa Zioły: w baśniowej postaci Adelmy w „Księżniczce Turandot” pokazała lekkość arlekinady, zabawy teatrem, Dziewczynę czyli Olę w „Reformatorze” nasyciła prawdą psychologiczną. Doskonale sprawdziła się w stylizowanej formie dell’arte w roli Pameli/Manekina w „Kramie Karoliny” w reżyserii Agnieszki Glińskiej. Za rolę Joanny – prowincjonalnej aktorki lalkowej we „Wznowieniu” autorstwa i w reżyserii Macieja Wojtyszki – otrzymała nagrodę Kaliskich Spotkań Teatralnych. Postać nieszczęsnej Anuszki z „Mistrza i Małgorzaty” według Bułhakowa w inscenizacji Krystiana Lupy była kwintesencją aktorskiej odwagi balansowania na cienkiej linii między dramatem a śmiesznością – wulgarna, w pijackim rozmamłaniu „opadających pończoch”, pogubiona w świecie szatańskich tricków szukała usprawiedliwienia i akceptacji (nominacja do krakowskich „Ludwików”). W groteskowy i prześmiewczy świat przedstawień Mikołaja Grabowskiego wpisała się gombrowiczowskimi postaciami Księżnej, Damy w Burgundzie, Jednej z postaci w grupie Krytyków z „Tanga Gombrowicz” oraz odzianej w męski garnitur Kobiety w „Sejmie kobiet” Arystofanesa. Jej kreacja Matki w „Ósmym dniu tygodnia” według Hłaski w reżyserii Armina Petrasa, uwięzionej w kokonie wiecznej depresji, choroby, brzydkiego starzenia – była mocnym znakiem, krzykiem samotności współczesnego człowieka. Świetnie oceniona została jej rola w „Sędziach” w reżyserii Marii Spiss: „Najmocniej zabrzmiała tragedia Jewdochy, kobiety, którą miłość złapała w pułapkę bez wyjścia”.

Aktorka znakomicie odnalazła się także w niepokojących etycznie spektaklach Pawła Miśkiewicza „Podróże Guliwera” oraz „Podopieczni”, które podejmowały dyskusję o ideach fundamentalnych dla wspólnoty europejskiej, a także w roli Biednej w przejmującej inscenizacji „Masary” Mariusa Ivaškevičiusa. Z kolei w drapieżnej inscenizacji „Do Damaszku” Jana Klaty, spektaklu o „poszukiwaniu transcendencji przez współczesnego człowieka” (Paweł Schreiber), aktorka połączyła finezję warsztatową z peregrynacją w przestrzeń metafizyki.

Nagrody

1996 – XXXVI Kaliskie Spotkania Teatralne – nagroda aktorska za rolę Joanny w przedstawieniu „Wznowienie” M. Wojtyszki, reż. M. Wojtyszko.
1993 – XVIII Opolskie Konfrontacje Teatralne „Klasyka Polska” – nagroda aktorska za rolę Rachel [w] „Wesele” S. Wyspiańskiego, reż. A. Wajda.
1989 – XIV Opolskie Konfrontacje Teatralne „Klasyka Polska – nagroda aktorska za rolę Lei w przedstawieniu „Dybuk” S. An-skiego, reż. A. Wajda

W teatrze

Pozostałe