Zespół aktorski

Aktorzy

Dorota Pomykała

Dorota Pomykała

Absolwentka Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie /1979/

1.07.1979 – Stary Teatr, Kraków

Nagrodzona za najlepszą kreację aktorską na 21. Festiwalu Tribeca w Nowym Jorku, za rolę Miry w „Kobiecie na dachu” Anny Jadowskiej, którą najtrafniej podsumowuje komentarz dyrektora programowego festiwalu Paula Struthersa – „to bez wątpienia tour de force Doroty Pomykały, która jest w prawie każdej scenie i autentycznie żyje i oddycha postacią Miry na ekranie oraz płynnie oddaje jej wewnętrzne zmagania”. Rola została nagrodzona także na Festiwalu Mastercard Off Camera, aktorce przyznano również Polską Nagrodę Filmową Orły 2023. Na narodowej scenie gra w „Jodze” Anny Smolar, w której „od Doroty Pomykały (Erica) znów niepodobna oderwać wzroku” (Rafał Turowski, rafalturow.ski). Fenomenalna w „Trąbce do słuchania” Agnieszki Glińskiej, o tej postaci pisała Zuzanna Berendt: „publiczność najżywiej reagowała, kiedy na scenie pojawiała się Dorota Pomykała. (…) Carmella została przez aktorkę wykreowana na odważną i energiczną kobietę, zainteresowaną nie tylko przetrwaniem w rzeczywistości” (teatralny.pl). O jej roli w „Triumfie woli” Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego pisał entuzjastycznie Łukasz Badula: „Uśmiech przynosi Dorota Pomykała. Jej doktor Carson w zrozumiały sposób narzuca wszystkim równie ekologiczny, co naukowy punkt widzenia”. Wtórowali mu inni recenzenci, zgodnie uznając jej kreację za „budujący sukces”. Za kolejny spektakl duetu Strzępka&Demirski „Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej” Tomasz Domagała przyznał Dorocie Pomykale oraz Annie Dymnej wyróżnienie za najlepsze role drugoplanowe: „a to, że swoją mądrością obdarzają nie tylko swoje postaci i twórców spektaklu, ale przede wszystkim nas, widzów. Do tego wnikliwie czytając tekst, są zawsze wierne zapisanemu w nim porządkowi. Dzięki temu, gdy wychodzą na scenę, pojawia się światło!”.

Dorota Pomykała należy do zespołu Starego Teatru od ukończenia szkoły aktorskiej. Po kilku latach przerwy, kiedy występowała w teatrach warszawskich, z wielkim sukcesem wróciła na rodzimą scenę. Za rolę Polskiej Mamy w „Bitwie Warszawskiej 1920” Demirskiego/Strzępki została wyróżniona Specjalną Nagrodą Aktorską podczas 54. Kaliskich Spotkań Teatralnych oraz Zespołową Nagrodą Aktorską w Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Spektakularnym sukcesem okazał się także udział aktorki w „nie-boskiej komedii. WSZYSTKO POWIEM BOGU!”, spektaklu nagrodzonym Nagrodą Teatralną im. St. Wyspiańskiego dla obsady aktorskiej. W finałowej scenie wraz z Martą Nieradkiewicz przejmująco mówi o świecie, który „nie mieści się w znanym przeze mnie opisie” i – jak pisze Witold Mrozek – o potrzebie postawienia na emocje i intuicję.

Jako Małgorzata w „Woyzecku” Büchnera w reżyserii Mariusza Grzegorzka – ascetyczna formalnie, skierowana do wewnątrz – porusza siłą emocjonalnej prawdy; po monologu, w którym opowiadając historię „dziecka bez ojca i matki, co widząc księżyc, zapragnęło pójść do nieba, ale księżyc okazał się kawałkiem zgniłego drewna” – widownia zamiera. Głęboko wzruszała i prowokowała jednocześnie w spektaklu Marcina Wierzchowskiego „Nadchodzi chłopiec”, według powieści uznanej koreańskiej pisarki Han Kang, w którym wcieliła się w podwójną rolę matki, opłakującej na różny sposób tragiczne losy syna. Znakomita w „Aktorach prowincjonalnych. Sobowtórze” Michała Borczucha, gdzie „gra pracownicę domu opieki społecznej, diagnozującą swoje podobieństwo do spotkanej przypadkowo Doroty Pomykały. Ten motyw jest rozwijany intrygująco i doprowadzany do absurdu w dialogu z Urszulą Kiebzak” (Jacek Cieślak, „Teatr”).

Pomykała to aktorka nieustannej metamorfozy, krucha i silna zarazem, łączy najsubtelniejsze tony, delikatne niuanse z ostrą dynamiką, umiejętnie wprowadzając w przestrzeń granych postaci lirykę pomieszaną z tragizmem. Współpracowała z największymi mistrzami: Wajdą („Hamlet IV”), Jarockim („Mord w katedrze”), Grzegorzewskim, Lupą (Syrena w „Powrocie Odysa”). Znakomicie odnajduje się w świecie teatralnego eksperymentu, w spektaklach artystów poszukujących nowych rozwiązań.

O roli Rosaury w spektaklu „Życie jest snem” Calderona w reżyserii Jerzego Jarockiego możemy przeczytać: „Dorota Pomykała bardzo szlachetnie, bez fałszywych tonów przekazuje kontrasty i transformacje Rosaury. (…) potrafi połączyć poezję z charakterystycznością, ma czystość i jakąś kruchość, a równocześnie wewnętrzne napięcie i zamierzoną w postaci ostrość” (Bożena Winnicka, „Życie Literackie”). W kameralnym przedstawieniu „Listy miłosne” Ramsdella w reżyserii Włodzimierza Nurkowskiego, szlagierze wielu sezonów, wcieliła się w postać Melissy Gardner. Wraz z partnerującym jej Edwardem Linde-Lubaszenką zagrali koncertowo duet zakochanych, którzy całą głębię łączącego ich uczucia zawarli w pisanych przez kilkadziesiąt lat listach.

Na dużym ekranie zadebiutowała epizodem w „Aktorach prowincjonalnych” (reż. A. Holland), w pierwszej większej roli pojawiła się partnerując Janowi Englertowi w komedii kostiumowej „Ojciec królowej” (reż. W. Solarz), a przełomem w karierze filmowej okazała się rola prostytutki Joli w „Wielkim Szu” (reż. S. Chęciński). Ogółem zagrała w blisko sześćdziesięciu produkcjach kinowych i telewizyjnych oraz w ponad sześćdziesięciu spektaklach Teatru Telewizji.

Grała gościnnie w Teatrze Nowym w Łodzi, w warszawskich Rozmaitościach, Studio i Polonii, w Teatrze Żeromskiego w Kielcach oraz w Teatrze STU, Teatrze im. Słowackiego i w Bagateli w Krakowie. Jako uznana aktorka śpiewająca występowała m.in. w Piwnicy pod Baranami i w hotelu „Pod Różą”, nagrała płytę „Śpiewające obrazy” z Markiem Grechutą, uświetniała też galowe koncerty Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu.

Nagrody

2023 – nagroda m. Krakowa w dziedzinie Kultury i Sztuki
2022 – Nagroda dla najlepszej aktorki za rolę w filmie Anny Jadowskiej „Kobieta na dachu” na 21. Festiwalu Filmowym Tribeca w Nowym Jorku
2019 – 59. Kaliskie Spotkania Teatralne – wyróżnienie aktorskie za rolę w spektaklu „Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej”, reż. M. Strzępka
2015 – 2. Festiwal Nowego Teatru – 54. Rzeszowskich Spotkań Teatralnych – wyróżnienie aktorskie za role Dziewicy i Melancholii w przedstawieniu „nie-boska komedia. WSZYSTKO POWIEM BOGU!” P. Demirskiego, reż. M. Strzępka
2015 – Nagroda im. S. Wyspiańskiego
2014 – 54. Kaliskie Spotkania Teatralne – Nagroda Specjalna za rolę Polskiej Mamy w przedstawieniu „Bitwa warszawska 1920” P. Demirskiego, reż. M. Strzępka
1999 – V OKNWPSW, Warszawa – wyróżnienie za rolę Elżbiety w spektaklu „Dekalog II i VIII” K. Kieślowskiego, K. Piesiewicza, reż. A. Lipiec-Wróblewska

Odznaczenia

1989 – Brązowy Krzyż Zasługi

W teatrze

Pozostałe