Kupiec Mikołaja Reja: skandalizujący; anty-kościelny; brutalistyczny; ewangelizujący; wulgarny; głęboko religijny; medytacyjny; za długi; przegadany; piękny i przerażający dramat; zapomniany przez teatr; lekceważony przez polonistykę; ostatnio wydany w 1924 roku we Lwowie; nie doczekał się jeszcze prapremiery. Jeden z pierwszych dramatów napisanych w języku polskim nie został nigdy wystawiony. W 2008 roku; Michał Zadara i Paweł Sztarbowski wygłaszali w różnych polskich miastach wykłady o Kupcu – starając się wyjaśnić; dlaczego utwór tak wielki został tak bardzo zapomniany. O KUPCU MIKOŁAJA REJA mówi Michał Zadara: Rej bardzo krytykował Kościół oraz kler. Jego zarzuty pod tym adresem ciągle brzmią aktualnie i zadziwiająco odważnie. Równocześnie proponuje on bardzo pogłębioną i skupioną drogę duchową. Nie poprzestaje na krytyce katolicyzmu; ale też proponuje powrót do źródeł chrześciaństwa na podstawie łaski; miłosierdzia. To jest bardzo religijna sztuka – i ważniejsza od krytyki Kościoła jest dla Reja krytyka stanu duchowego współczesnego człowieka. Współczesnego jemu; i współczesnego nam. W tym sensie jest to sztuka współczesna.