Aktualności
JAK LEPIEJ PRACOWAĆ RAZEM W KULTURZE?
7 października (poniedziałek), godz. 17.00, Sala Modrzejewskiej,
Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, ul. Jagiellońska 1
Dzisiejsze środowisko pracy w kulturze nie tylko docenia role dawniej niewidoczne czy drugoplanowe, techniczne i pomocnicze, ale również domaga się ich uwzględnienia w porządku prawnym. Widzi potrzebę stworzenia nowej definicji autorstwa i sposobów na dystrybucję kapitału symbolicznego. Dyskutowane są też relacje w zespole, powstają nowe wzorce zachowań, uwzględniające bardziej pluralistyczny i współdzielony model twórczości.
Podczas debaty Jak lepiej pracować razem w kulturze, odbywającej się w Narodowym Starym Teatrze, poruszone zostaną takie kluczowe zagadnienia, jak: nowa definicja autorstwa/współautorstwa, koniec z autorytetami, prawo autorskie, podział kapitału symbolicznego, organizacja pracy, relacje w zespole.
W dyskusji udział wezmą:
Zuzanna Grajcewicz – reżyserka #tantiemyzinternetu
Aleksandra Boćkowska – autorka książki To wszystko nie robi się samo. Rozmowy na zapleczu kultury
Joanna Leśnierowska – kuratorka tańca i choreografii
Katarzyna Szwed-Kawka – radczyni prawna, przedstawicielka ZAIKS
Martyna Wawrzyniak i Remigiusz Brzyk – dramaturżka i reżyser, pedagodzy
Prowadzenie: Karolina Maria Wojciechowska – radczyni prawna, specjalistka ds. prawa autorskiego.
Debata „Jak lepiej pracować razem w kulturze?” organizowana w Narodowym Starym Teatrze to pierwsza z czterech dyskusji poprzedzających debatę Pracownice/pracownicy sztuki. dlaczego wciąż potrzebujemy rozmów o płacach i warunkach pracy, która odbędzie się 8 listopada w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie w ramach listopadowego współkongresu kultury. Każda z czterech debat służy wypracowaniu dalszych rekomendacji w obszarze: autorstwo, płace, zarządzanie, bezpieczeństwo socjalne. Wszystkie rozmowy będą dostępne przez streaming w mediach społecznościowych goszczących je instytucji.
PROGRAM
- 7 października (poniedziałek), godz. 17.00, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, Jak lepiej pracować razem w kulturze?
- 15 października (wtorek), godz. 18.00, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Co to znaczy godne płace?
- 17 października (czwartek), godz. 18.00, Muzeum Sztuki w Łodzi, Nowe zarządzanie czy stare nawyki? Jakie powinny być dziś instytucje kultury
- 22 października (wtorek), godz. 18.00, wydarzenie online (TRAFO Trafostacja Sztuki w Szczecinie) Co zawiera ustawa o zawodach artystycznych?
- 8 listopada (piątek), godz. 19.00, debata w ramach współkongresu kultury, Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, Pracownice/pracownicy sztuki. Dlaczego wciąż potrzebujemy rozmów o płacach i warunkach pracy.
15 października (wtorek), godz. 18.00, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Co to znaczy godne płace?
Niedofinansowanie pracowników i pracowniczek sfery budżetowej, w szczególności pracujących w kulturze, jest powszechnie znanym faktem. Frustracja, wypalenie, porzucanie zawodu i emigracja zarobkowa przybrały rozmiary epidemii i dominują środowiskową dyskusję. Dzieje się tak i w instytucjach narodowych, i samorządowych, i w NGO-sach, niezależnie od ich skali, a wyrazem tego są liczne protesty i trwające spory zbiorowe. Czy można temu zaradzić? Czy remedium będzie waloryzacja wynagrodzeń? Czy może być ona rozwiązaniem systemowym? Jakie rozwiązania proponują inne kraje Unii Europejskiej? Czy na agendę powróci dochód gwarantowany? Odpowiedzi poszukamy w gronie aktywistów i aktywistek, przedstawicieli i przedstawicielek związków zawodowych oraz ekspertów Ministerstwa Finansów.
Panelistki/ści: przedstawiciel/ka Ministerstwa Finansów, Andrzej Kłak (międzyteatralna inicjatywa warszawskich zespołów aktorskich), Robert Mleczko (Związek Zawodowy Pracowników Akademii Sztuki w Szczecinie), Dorota Olejnik (Biblioteka Publiczna w Grodzisku Mazowieckim), Dorota Keller (Sinfonia Varsovia)
Prowadzenie: Jakub Majmurek (Krytyka Polityczna)
17 października (czwartek), godz. 18.00, Muzeum Sztuki w Łodzi Nowe zarządzanie czy stare nawyki? Jakie powinny być dziś instytucje kultury
Środowiska i instytucje kultury od dekady mierzą się z presją zmian. Zmieniają się oczekiwania, relacje między pracodawcami a zespołami i wewnątrz zespołów – umiejętność zarządzania uwzględniającego różne perspektywy stała się bardzo poszukiwaną kompetencją. Regulacje antymobbingowe i antydyskryminacyjne, znane w biznesie od lat, w kulturze dopiero wchodzą w życie. W jakim kierunku powinien zmierzać system zarządzania instytucjami kultury? Które perspektywy dominują, a które są pomijane? A może chcielibyśmy zachować elementy starego etosu pracy w kulturze?
Panelistki/ści: Monika Klonowska (trenerka, psycholożka wspierająca zespoły w czasie zmiany i kryzysu), Paulina Andruczyk i Anna Sadowska (Staromiejski Dom Kultury w Warszawie, prowadzą Program Wzmacniania Pracowniczek i Pracowników Warszawskich Domów Kultury), Szymon Żydek (zastępca dyrektorki Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie), Justyna Lipko-Konieczna (TR Warszawa, Teatr 21), Natalia Słaboń (przewodnicząca komisji zakładowej OZZ IP przy Muzeum Sztuki w Łodzi)
Prowadzenie: Jakub Gawkowski (Muzeum Sztuki w Łodzi), Magdalena Komornicka (Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie)
22 października (wtorek), godz. 18.00, wydarzenie online (TRAFO Trafostacja Sztuki w Szczecinie) Co zawiera ustawa o zawodach artystycznych?
Q&A z Maciejem Dydo, dyrektorem Departamentu Prawa Autorskiego i Filmu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, opiekunem procesu legislacyjnego ustawy o zawodach artystycznych
Najważniejsze wątki: bezpieczeństwo socjalne, emerytury, stały dochód, płaca minimalna.
8 listopada (piątek), godz. 19.00, debata w ramach współkongresu kultury, Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, Pracownice/pracownicy sztuki. Dlaczego wciąż potrzebujemy rozmów o płacach i warunkach pracy
Twarzą kultury byli do niedawna autorzy i autorki, osoby lub podmioty firmujące wytworzone dzieło. Dziś takiego obrazu obronić się już nie da. Spektakle, wystawy, filmy, koncerty czy festiwale są dziełem zbiorowym, którego istnienie i powodzenie zależy od „niewidzialnych” pracowniczek/pracowników sztuki: od osób merytorycznych przez administracyjne po zaplecze techniczne. Upodmiotowienie tej ważnej części pola kultury, jeśli nie ma być tylko symboliczne, ujawnia potężny kryzys.
Protesty w wielu instytucjach w Polsce pokazały, że mamy do czynienia ze stałym niedofinansowaniem wielu obszarów kultury. Sytuacja ta – przy niemożliwości urealnienia budżetu instytucji i priorytecie utrzymania programu – skutkuje zazwyczaj niedofinansowaniem pracowników/pracowniczek i przeciążaniem ich obowiązkami. Nie wszyscy mają jednak medialną siłę przebicia, jak podmioty dysponujące sceną czy innymi kanałami dystrybucji przekazu. Wieloletni pracownicy bibliotek, edukatorzy oraz pracownice NGO-sów odchodzą z pracy w kulturze, wydawałoby się, niezauważalnie. Nieustannie tracimy wykwalifikowane kadry. Ta wielozadaniowa grupa, szybko ucząca się i posiadająca szereg kompetencji z różnych dziedzin, jest jednocześnie nisko bądź nieregularnie opłacana. Kluczowe są też oczywiście same osoby artystyczne, najczęściej o statusie prekariuszy, bez których nie będzie obiegu najnowszej kultury. To oni często stają się pierwszymi ofiarami cięć budżetowych w instytucjach kultury i niekorzystnych zmian na rynku pracy.
Wydawać się może, że jesteśmy na początku drogi i całościowego diagnozowania problemu, jednak poszczególne dziedziny kultury i grupy zawodowe już od lat mają swoje reprezentacje i wysuwają propozycje rozwiązań. Podnoszone były chociażby kwestie zróżnicowania honorariów osób artystycznych w poszczególnych dziedzinach, ubezpieczeń i emerytur, transparentności obiegów artystycznych i ich wpływu na życie instytucjonalne. Czy zostały usłyszane? A jeśli tak, to czy wnioski były lub są wprowadzane w życie? Podczas debaty omówiony zostanie obecny stan problemu oraz możliwe perspektywy wprowadzenia zmian systemowych.
Panelistki/ści: Andrzej Domański (Minister Finansów), Agnieszka Dziemianowicz-Bąk (Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej), przedstawiciele związków zawodowych, niezależny/a ekspert/tka ds. polityki społecznej
Prowadzenie: Wawrzyniec Smoczyński i Joanna Zięba (Fundacja Nowej Wspólnoty)
Organizatorzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Miasto Stołeczne Warszawa,